کد مطلب:19327 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

12- ميل به قدرت و قدرت طلبي از اميال فطري انسان است. تكامل اين ميل در آدمي چگونه است و تا كجا ادامه دارد؟

از اميال فطري انسان، ميل به قدرت و توانايي بر انجام كار و تصرف در موجودات ديگر است. اين ميل نيز از همان اوان طفوليت بروز ميكند و تا پايان زندگي همچنان ادامه دارد، البته با تفاوتهايي كه به حسب اختلاف سنين و فصول زندگي و شرايط خارجي در متعلقات آن حاصل ميشود.
انجام كار و اعمال نيرو و بسط قدرت در ابتدا به وسيلة اعصاب حركتي و عضلات بدن و تنها به اتكاي نيروهاي طبيعي صورت ميگيرد. حركات پي در پي، كه طفل به حكم غريزه انجام ميدهد، به افزايش نيروي بدنياش كمك ميكند. رفته رفته عضلات او قويتر و براي انجام كارهاي بزرگتر و سنگينتر آمادهتر ميشود تا هنگامي كه به سر حد جواني و اوج قدرت بدني برسد. از آن پس، دوران ركود و توقف و سپس دوران پيري فرا ميرسد، و تدريجاً نيروهاي بدني تحليل ميرود؛ ولي عطش قدرت طلبي در درون آدمي فرو نمينشيند.
انسان براي توسعة قدرت خود، به نيروهاي طبيعي اكتفا نميكند و ميكوشد به كمك علوم و صنايع، ابزارهاي بهتري براي تصرف در جهان و تسخير كائنات بيابد.
انسان حتي از استخدام نيروهاي همنوعان خود نيز دريغ نميورزد و تا آنجا كه شرايط و امكانات اجازه بدهد، از ديگران نيز به سود خود بهرهبرداري ميكند.
افزايش طلبي قدرت در اين حد هم متوقف نميشود و حتي نيروهاي نامحسوس و ماوراي طبيعي را هم در بر ميگيرد. شعب مختلف علوم غريبه و تسخير جن و ارواح و انواع رياضات نفساني، همه روشنگر اين حقيقت هستند كه انسان چه تلاشهاي عجيبي براي توسعة توانايي نموده و چه كوششهاي شگفت انگيزي مبذول داشته است.
ولي آيا با فرض تسخير نيروهاي محسوس و نامحسوس، توانايي انسان به سرحد كمال ميرسد و خواست قدرت طلبي او كاملاً اشباع ميشود؟ آيا اين نيروها هر قدر وسيع و متنوع باشند، سرانجام، محدود و مورد مزاحمت نيروهاي مشابه و محكوم نيروهاي عاليتري نيستند و با وجود اين محدوديتها چگونه ميتوانند خواست بينهايت انسان را ارضا نمايند؟
واضح است كه اين عطش فطري، جز به وسيلة دست يافتن به يك منبع بينهايت قدرت فرو نمي نشيند و تلاش انسانهاي بلند همت، بدون آن پايان نمي پذيرد.

---

خودشناسي براي خودسازي
استاد محمد تقي مصباح يزدي